ቡእቲ
ሀረሪ መሐድ - ሀረሪ ኡመት ታሪኽ፣ ማንነት እና የወደፊት ራእይ
የይዘት ክፍሎች
ቡእቲ
ሀረሪ ኡመት ሑሉፍ ዛዩ ደኻጥ ሑኩማች ሐርቆትዚዩ ሰበብቤ ሒልቂዞ ኡኑስ ዚኻና ሀረሪ መሐድ ማንነትዞቤ የቃኛኩት፣ ሲያሳ ዋ ኢቅቲሳዲያቤም ዩሩሕቂማ አላይዞ ኢጂው ቀር ቀረብ ዩቂሕሪኩት፣ ኢስበልበላት አዱኛ ባዳችቤ ዩትፌጠኒኩት ሞሸቤ ዘጋሕ ደኽጢዋ ጀሪማ ዩቡርዲባ ዚናራ ኡመት ዚናራነት ዩታወቃል፡፡
ሀረሪ መሐድ መጅሊስ መጋቢት 06 አያም 1987 ዚኢዮጲያ ዚመትሚጃጅቲ ሑኩማ ተዌካያች ሒርጊ ጋርቤ 102ታኝ ኡርፊ ዲብላንቤ ሀረሪ ሑስኒ ሉይ ሚልሐ ሔራ ጠብ ዩሊኩት ዌሰና ዩዞም ሀረሪ ሑስኒ መሐዲያ ሒርጊጋር መቃነኑ ዩነካል፡፡ ሀረሪ ሑስኒ አኽእ ዛል 2 ዊቃሮታችቤ ዩትዋቀሩኩት ሀረሪ መሐድ መጅሊስ ዋ ሀረሪ ሁስኒ ሒርጊ ጋር ቃኑን ያጪ ቃማቹ መድበልቤ 1986 አመትቤ ዚኢፊድሪ መገስ ሐከማ ኢስሰበታ ቤሔርሌ ወቅተንዞ ኡርፊ ዩኹንኩት ኻናማ ሑስኒዞ ሑኩማቤ ሀረሪ መሐድ ዩትዌከልባዛል ሒርጊ ጋር ኻና፡፡
መጅሊስዞ ሀረሪ ኡመት
መጅሊስዞ ሀረሪ ኡመት ታሪኽዞው፣ አደዞው፣ ሉኃዞው ዋ ማንነትዞ ዩትቄረሕማ ጂልቤ ኪም ጂል ዘልቲሸራረፈቤ አሐድ ሒዊሽቲም ቢላይ ሑሉፍ ዩልኩት፣ ቃኑን ለአይነት ዩነግሲማ፣ መሐድ መሐዲናች ዋ ኡመታች ኩሉ ፈንካችቤም መሰስ መስሳነትዚዩው ኢቅቲሳዲ ፣ ዳይሓዋዝ ዋ ሲያሳ ተናፋኢነትዚዩው ዩትገደሪማ፣ ኦር ኺሾና ለአይቤ ዚቼኻላ፣ ሲር ሲሰዳዳ አሐድነት፣ መትፊራረክ ፣ ዚደድ ፣ ዚሰላም ዋ ፌደራሊያ ዲሞክራጢ ኣዳብ የሲስኒማ መራኣ፣ሪኦትዞው ሲንቂ ሞሸቤ መገስ ሐከማው ተርጀማ ሞሸቤ፣ ቁዷ መትታሻ ዋ መሰሳ መሰሳአነት ላአይቤ ዚትቼኻላ ኡመታች አሐድነት ሲር ዩሰዲማ ዩነፍጊኩት ሞሻ ፣ ሑስኒዞቤ ሰላሚያ ዲሞክራሲ ተራኦት ዩነፍጊኩት፣ ቃኑን ዩጭለዩሌ ዩትኻሽዛሉ ወለባይ ቃኑን ሐጃጁ ቢሳሎት ዋ መላያ፣ ዲባየቤም መደኒያች መገስ ሐከማው ቤጆትቤ ዩቁማ ፌደራሊያ ዲሞክራጢ ኢቲዮጵያው መቼኻልሌ ቁጭነትቤ መድለግ ተላኾትዞው ለሐደማ መገስ ሐከመቤ ተላዩማ ዚትሰጦ ሰልጣ ዋ ኢሾታቹ መትዋጣእሌ ዋ ነቲጃም መኽነሌ መትኒጫጨሕቤ ዩትረኻባል፡፡
ሀረሪ መሐድ ማንነቱው መትቄራሕ ገረብደሌ ዚሀረሪ መሐድ መጅሊስ መገስ ሐከማ ለአይነት መንገስ ገረብደሌ ቃኑን ሞጫ ፣ አሜሀሮትዞው ተኽታተሎትዋ ተአወኖት ሞሻማ ኡምመት ተናፋኢነትዞው መዬቀን፡፡
አኻእ ወቅቲቤ ዲሞቅራጢያ ሒራቤ መትሶረቤ መትፊራረክ ዋ መትጊዳደርቤ ዚትቼኻላ ዚባድ አሐድነት ሲርዞ የነፍጊኩት መጅሊስዞ የትሪኽባቤ ዛል ፊሪ ዋ ደውሪዞ ላቂንታ፡፡
ዩ ዛልባኩትቤ ዩኹኒማ መጅሊስዞ አዳለጎትዞ መጦኛ ገረብደሌ ባድ ሑቁፍ ዋ አለም ሑቁፍ ደረጀቤ ኹንቲያች ኒዊጭቲ ገረብደሌ ቂብላናችዞው ባሕሲ ኪልአሻ ዚቅ ሒርፈታችዞው ኪም ዩጡኝ ደረጃ ኩፎኝ ኪል አጦኛ ዋ ዚጦኙ ሒርፈታቹ ሑስኒዞ ኑቡር ኹንቲባሕ ኪልአትዋሐባ ዳይሐዋዞ ኩሉሑቁፍ ተናፋኢነቱ ዩጡኝ ኹንቲቤ የሰብቲዛልኩትቤ ተኼታይ አዳለጎታቹ ሐጂስ ኒውጢ ሐማሰቤ መድለግሌ ቁጭነትቤ መድለግቤ ጢትረኸባል ፡፡ ኢሾትዋልነትዞሌም መጅሊስዞ ኣጦሮት ዩስጢዛል መክተባ ጋርዞ ው ኢላዋ አኽእ ዛጥ ዊቃሮታች ዊጣኖታች ዋ ዚአዳለጎትዋ አሜሐሮት ኹንቲያቹ መቤሐስቤ ዚያዳ ዚቅ ዪሊኩት ሞሸቤ ዩትራኻባል፡፡ የኽኒማም መጅሊስዞ ዩ ሐደፋዞው መክተባ ጋርዙ ጢት መስኡላች ዋ ደላጊያችቤ ሙጢቤ አትታይ ዩቡርዱሜል፡፡ ዩሌ ባይቲም ሑስኒዞ ዳይሐዋዝ፣ ሑኩማ፣ ማሐድ መሐዲናች ዋ ኡመታች ዋ አላይ ዩጠርሐዩዛል ቃማች ጀሚእኡም በግ ዚታ ተሳአዶት የትኺሽዛልነት ኡሙኒንታ፡፡
ሪኦት፣ተላኾት ዋ ቀድራች
📊 ሪኦት
ሀረር ዋ ሀረሪ ማንነት ሒዊሽቲ ቢላይ ዪዲጅ ጂልሌ ሑሉፍ ሞሻ
📈 ተላኾት
ሀረሪ ታሪኽ፣ሉኃ ዋ ቁራስ ዚቅዚታ ፖሊሲ፣ ቃኑን ዋ ኢሾት ሔራ ዪትዜገድለዩማ ኡምመት ማንነት አኽኻእ ዛልባ ደረጃቤ ዩጡኝኩት ዩኹናል
ቀድራችዚና
ማንነትዞው ዩዲዛል ኡምመት መንበርቲ ፣
አለም ሑቁፍቤ ዚትሴጀላ ቁራስ መንበርቲ፣
ዚመትፊራረክ፣ዚመትዋደድ ዋ ዚአሐድነት አቆት መንበርቲ፣
ጪንቂው መፍተሕሌ ጠብ ዚታ ኡምመት መንበርቲ፣
ታሪኺያ ሓላመሐል ተእሲሳችዚና መንበርቲ፣
ዚኡምመት ፊሪግቲ መንበርቲ፣
ሚን የቁምሲ ሑይ ታሪኽ መንበርቲ፣
ሐደፍ
2.1. ዱሙም ሐደፋ
ሀረሪ ኡምመት ዚማነት መትገለጥቲ ዚተዩ ኣደ፣ቁራስ፣ታሪኽ ዋ ሉኃው መትቄረሕዞው መዬቀን
ሀረሪ ኡምመት ሑስኒዞቤ ዚሲያሳ፣ዚዳይሐዋዝ ዋ ዚዲነትጌይ ሓጃችቤ ኑቁሕነት ዋ ዩጡኝ ደረጃቤ ዪዋርኩት ሞኛ፤ ኡምመትሌ ኡምመት ተቃጠሮቱ መጦኛቤ ሑስኒዞቤ መዋራዞ ደማነዞው መዬቀን
ዙርዙር ሐደፋች
አደዞው ቢሳሎትቤ ዚትሬገዛ ኹንቲቤ ዪኒርባ ሓለቱ መትሚቻቻ፣
ቁራሱው መቄረሕሌ ዞጠኡ ቃኑናቹው መቤሐስማ መጦኛ፣
ሉኃው መኔራሌ ዛሉ ቂብላናቹ መቤሐስቤ ዚትማለአ ሐለትቤ ሉኃው መኔራሌ ሔላ መዜገድ፣
ሀረሪ ኡምመት ሓላ መሐል ሔራችዞ ቤቀድ ዚናሬው ዚቅቲፎኝ ዪርገብጊኩት መትፌረክ፣
ዚሀረሪ ኔሮት ሙጋዱው ዚቅ አሳስቤ መቼኸል፡ ዪነከዩ ቃማችበሕ መቃጠርማ ዘገሕ ቢሳሎታች፣ ፒሮግራማችዋ ፒሮጀክቲያች መሜሐር፣
ሚሻ ቶያችቤ፣ ቢሮቤ፣ ባድቤ ዛሉ ሀረሪያች ሙጋዳችቤ መትሐቀፍማ ዳይሐዋዚያ ዚኔሮት ዲላጋች ወለባይነትቤ መድለግማ አላይዞው መዳበል፣
ቢሳሎትቤ ዚትሬገዛ ኡጋቤ ሀረሪነቱ የትባዝሒዛል ቻላው መቃየስቤ ኢሾትዋል ሞኛ ፡፡
አዱኛ ቁራስ ዚቴ ሀረር ጁገሉው መቄረሕ የትፊርኪኩት ሉይ ቤጆት መስጠቤ ዚኩልሉ ቻላ ሐረካ ሞኛ
ባድ ዋ አለም ሑቁፍቤ ዛል ሀረሪ ዋ ሀረር ተቀጠሮቱው መጦኛ፣
ዚሀረሪ ዲያስፖራ ባድዞ ሀረርሌ አታጮት ያኝኩትሌ ዳንዲው የትሚቻቻል፣
ዚሀረሪ ዋ ዚአላይ ኡምመት ተቃጠሮት ዘጋሕቤ ዩነብሪኩት ዩኹናል
ሀረሪያች ዩትረኸቦዛል ባድቤ ዚቴገላ ዊቃሮቱው ዚቅ ሞሻሌ የትፊርኪ ዲላጋ መሜሐር፣
መጅሊስሶ ዚመሜሐርቲ ታኽዋ መጅሊስ ሒርጊ ጋር አግቡራች ዛጥ ታኹው መቼኸል፣